Ymgynghoriad y Gwanwyn 2022

Beth gafodd ei drafod?

 Ar 6 Ebrill 2022 cyfarfu ein Bwrdd Seinio yn rhithwir dros Zoom ac ymgynghorwyd â hwy ar y pynciau canlynol: 

  • Cynlluniau GPW i’r Dyfodol ar gyfer Cynnwys y Cyhoedd a Chleifion  
  • Fformat cyfarfodydd yn y dyfodol  
  • Cydnabod cyflawniad  
  • Cynlluniau ymgysylltu (sesiwn dan arweiniad Parc Geneteg Cymru) 
  • Cynllun Cyflawni Cymru ar Genomeg – Sesiwn dan arweiniad Llywodraeth Cymru  

 

Clywch gan ein Haelod o’r Bwrdd Seinio, Karen, a fynychodd ar y diwrnod, am yr hyn a ddysgodd o’r ymgynghoriadau a’i phrif uchafbwynt o’r sesiynau  

Ymgynghoriad 1: Cynlluniau GPW i’r Dyfodol ar gyfer Cynnwys y Cyhoedd a Chleifion

 Arweinwyr Sesiwn: Michaela John, Nicholas O’Sullivan (Swyddfa Rhaglen GPW) 

Canfyddiadau achlysurol ynghylch fformat cyfarfodydd yn y dyfodol oedd bod manteision ac anfanteision i ddigwyddiadau ar-lein ac wyneb yn wyneb, gyda rhai pryderon ynghylch darpariaeth hybrid os na chaiff ei hwyluso’n briodol. Fodd bynnag, roedd gan aelodau ddiddordeb mewn archwilio’r posibilrwydd o gynnal o leiaf un cyfarfod bob blwyddyn mewn fformat hybrid, gan ystyried y manylion isod: 

  • Cyfarfodydd hybrid – trefnu a hwyluso – Rhaid sicrhau’r dechnoleg orau posibl a hwyluso sesiynau’n gywir er mwyn sicrhau bod pawb sy’n bresennol yn cael cyfrannu mewn ffordd gyfartal. Rhaid dewis lleoliad canolog er mwyn hwyluso mynediad ar drafnidiaeth i’r rhai sy’n mynychu’n bersonol. 
  • Cyfarfodydd wyneb yn wyneb – Gall ganiatáu ar gyfer mwy o empathi na chyfarfod rhithwir, lle gellir datrys gwrthdaro’n haws. 
  • Cyfarfodydd ar-lein – Gall ddarparu mynediad haws i’r rhai â chyflyrau prin er y gallai mynediad i rai gael ei rwystro gan seilwaith digidol amrywiol ledled Cymru. Awgrymwyd y dylid darparu clustffonau o ansawdd da yn lle treuliau teithio er mwyn sicrhau gwell cysylltedd sain. 

 

O ran dyfarniadau cydnabyddiaeth, cytunwyd y dylid cael mecanwaith i ddangos gwerthfawrogiad a chydnabyddiaeth am waith rhagorol, fodd bynnag, byddai angen dull cytûn sy’n cydnabod: 

  • Y broses asesu – timau ac unigolion a enwebir gan staff i’w hasesu gan ddefnyddio dull sy’n seiliedig ar banel sy’n cynnwys aelodau’r Bwrdd Seinio ac aelodau eraill o GPW.  
  • Ystyried arfer gorau a chydnabod cyflawniad ledled Cymru – Gwobrau fel cydnabyddiaeth o gyflawniad sy’n cydnabod pwysigrwydd ymchwil i annog rhagor o ddatblygiadau arloesol ledled Cymru.  
  • Gwobrau/cydnabyddiaeth arall ar gyfer GPW – Gallai sefydliadau eraill enwebu GPW gyda chymeradwyaeth gyfunol gan aelodau’r Bwrdd Seinio, sy’n cydnabod yr angen i hyrwyddo a dathlu cyflawniadau i gynulleidfaoedd clinigol, academaidd a chleifion/y cyhoedd ehangach.      

 

Mae Michaela John, Rheolwr Rhaglen GPW, yn siarad am bwysigrwydd Ymgynghoriadau Bwrdd Seinio a’u rôl wrth lunio’r Rhaglen GPW ehangach:

Ymgynghoriad 2: Cynllun Cyflawni Cymru ar Genomeg

Arweinwyr y Sesiwn: Chris Newbrook (Llywodraeth Cymru); Clare Gabriel, Karen Shepherd (aelodau Bwrdd Seinio GPW) 

Rhannwyd Cynllun Cyflawni Cymru ar Genomeg cyn y cyfarfod a darparwyd cynnydd hyd yma ar ei ddatblygiad ochr yn ochr â chyflwyniad rhagarweiniol arfaethedig, ar gyfer mewnbwn ac adborth gan y Bwrdd Seinio, a grynhowyd fel a ganlyn: 

Cynllun Cyflawni  

Sylwadau ar y cynllun presennol:  

  •  Cynhwysfawr, dealladwy a chlir gyda llawer o waith caled a thystiolaeth yn amlwg 
  •  Pwrpas cyffredinol a chynulleidfa’r ddogfen yn aneglur 
  •  Gwaelodlin– Mae’n hanfodol sefydlu’r gwaelodlin er mwyn nodi’r heriau a dangos cynnydd yn y dyfodol gan ddefnyddio tystiolaeth.  
  • Meincnodi – mae’n bwysig deall y meincnodau yn erbyn safonau rhyngwladol. Mae angen metrigau mesuradwy i ddangos eu bod yn cael eu darparu 
  • Meddygon teulu – yn bwysig deall beth yw’r llwybrau atgyfeirio ar gyfer meddygon teulu, gan gydnabod y rôl annatod y bydd meddygon teulu yn ei chwarae mewn genomeg 

 

Argymhellion ar gyfer gwella : 

  • Byddai cyflwyno gwybodaeth mewn ffurfiau gweledol (fel siartiau, ffeithluniau, fideos ac ati) yn helpu i wneud y ddogfen yn haws i’w deall ar gyfer cynulleidfa leyg.  
  • Byddai darparu gwybodaeth mewn fformat rhyngweithiol a chaniatáu llywio hawdd rhwng adrannau yn helpu i wneud y cynnwys yn fwy diddorol  
  •  Byddai cysylltu adnoddau â straeon cleifion go iawn yn helpu i ddynoli genomeg.  
  • Pwysleisio pa effaith gadarnhaol y byddai’r uchelgeisiau hyn yn ei chael ar y cyhoedd; byddai ffarmacogenomeg yn enghraifft enghreifftiol dda iawn o faes sydd o ddiddordeb i’r cyhoedd  
  • Dylid cynnwys y costau dan sylw ar gyfer tryloywder 
  • Mae angen nodi amserlenni clir ar gyfer cyflawni, wedi’u fformatio’n gyflawniadau blynyddol dros y tymor tair blynedd 

 

 Adborth ar y cyflwyniad drafft  

  • Dylai’r cyflwyniad ddechrau gyda stori claf i ddangos yr effaith y mae genomeg yn ei chael; dylai cyfeiriadau at y Bwrdd Seinio fod yn amlwg er mwyn dangos ein hymrwymiad i roi’r claf yn gyntaf.   
  •  Dylai’r cyflwyniad fod yn fwy syml yn weledol; sleidiau’n llai ‘prysur’ neu gymhleth 
  •  Nodwyd bod dull o ddarparu cyflwyniadau / cysondeb yn bwysig er mwyn sicrhau ymgysylltiad  
  • Fel gyda’r ddogfen ymgynghori, byddai’r cyflwyniad hwn yn addas i’r diben ar gyfer rhanddeiliaid mewnol, fodd bynnag, nid yw’n addas ar gyfer cynulleidfaoedd ehangach o gleifion 
  • Dylid dyfynnu ffigurau sy’n cipio sylw (fel cyfraddau adweithiau niweidiol i gyffuriau sy’n gostwng neu gyfraddau goroesi canser cynyddol) i ddangos effaith wirioneddol profion genomeg ar gleifion 

 

Mae Chris Newbrook yn siarad am Gynllun Cyflawni Cymru ar Genomeg a gwerth mewnbwn gan y Bwrdd Seinio: 

Cynlluniau Ymgysylltu

Arweinwyr Sesiynau Cynlluniau Ymgysylltu: Angela Burgess, Rhian Morgan a Rhys Vaughan (Parc Geneteg Cymru)  

Yn dilyn eu cyflwyniad, gwnaed y sylwadau canlynol: 

  • Dylid bod yn ofalus wrth gyfathrebu am oedi o ran datblygiad mewn plant ac oedolion sy’n agored i niwed; mae’n bwysig bod adnoddau’n cael eu datblygu a’u defnyddio’n sensitif a bod gwybodaeth yn glir
  • Mae adrodd straeon gweledol, er enghraifft drwy fideos, yn ffordd dda o egluro genomeg, gan gynnwys cysyniadau fel ffarmacogenomeg, ar gyfer cynulleidfa ehangach 
  • Pwyslais ar bŵer ymgynghori ac adborth cyhoeddus, a diolch i staff GPW a Pharc Geneteg Cymru am y gwaith y maent wedi’i wneud hyd yma 
  • Gyda ffarmacolegwyr eglurwyd y byddai unrhyw brofion yn y maes hwn ar ffurf paneli wedi’u targedu, yn hytrach na dilyniannu genom cyfan (WGS) ehangach 

Diweddariadau ar y Rhaglen

Rhoddwyd y diweddariadau canlynol hefyd gan Swyddfa’r Rhaglen yn ystod y dydd : 

  • Mae gwaith sy’n ymwneud â chydleoli partneriaid GPW (AWMGS, Uned Genomeg Pathogen, Parc Geneteg Cymru) i un safle yng Ngogledd Caerdydd yn mynd rhagddo’n dda  
  • Mae’r gwaith o osod ail NovaSeq, a ariennir gan Lywodraeth Cymru, wedi’i gwblhau, gan gynyddu’r capasiti dilyniannu. Mae gwaith digidol ar y gweill i wella defnyddioldeb yr offeryn hwn 
  • Mae Uned Genomeg Pathogen (PenGU) Iechyd Cyhoeddus Cymru, partner GPW allweddol a’r gwasanaeth achrededig SARS-CoV-2 cyntaf yn y DU, wedi dilyniannu dros 200k o samplau yn ddiweddar 
  • Mae cynllun peilot o wasanaethau geneteg seiciatrig newydd, sy’n destun ymgynghoriad blaenorol, bellach wedi’i gyflwyno